(…) Ziemia nie jest własnością człowieka, to człowiek należy do Ziemi – (…).
Wszystko jest ze sobą złączone jak krew, co wiąże jedną rodzinę.
Wszystko jest złączone.
Co się przydarza Ziemi, przydarzy się także synom tej Ziemi.
To nie człowiek przędzie tkaninę życia, on jest w niej tylko małą nitką.
Cokolwiek uczyni tkaninie, uczyni samemu sobie.
Wódz Indian Seattle
Podpisanie przez Polskę dokumentów na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro w czerwcu 1992 roku nałożyło szczególne obowiązki na nasze państwo i jego politykę ekologiczną. Dotyczy to problemów zrównoważonego rozwoju, a także kształtowania świadomości ekologicznej obywateli poprzez edukację ekologiczną w placówkach oświatowych i szeroko pojętym środowisku społecznym. Żadne jednak dokumenty państwowe nie zastąpią wiedzy, wyobraźni, współodczuwania i szacunku do przyrody.
Czy ważna i potrzebna jest świadomość posiadania skarbów przyrody? Czy nie jest zbytnią przesadą nazywać skarbem byle „zielsko”, czy „robaka”? Moim zdaniem nie. To, co dla ludzi jest zielskiem czy robakiem dla różnorodności biologicznej stanowi niezbędny składnik. Środowisko naszego regionu zostało tak silnie przekształcone, że to, co ocalało stało się niemalże skarbem. Przez setki lat mieszkańcy tej ziemi jedne gatunki niszczyli, inne zaś sprowadzali. Dlatego z takim trudem próbujemy dzisiaj odszukać choćby najmniejszy ślad dawnej przyrody. Ważne jest abyśmy, na ile jest to możliwe, próbowali przywrócić namiastkę utraconej przyrody. Przy tym musimy chronić to, co ocalało i oparło się skażeniom, wypalaniu, wykopywaniu oraz wszelakim innym złym „eksperymentom” na żywym ciele przyrody.
Zapraszam na drugą wyprawę w świat przyrody powiatu lubańskiego. Publikacja ta została zaktualizowana i poprawiona, jako że od pierwszego wydania minęło 12 lat. Zrozumiałe jest, że nastąpiły w tym czasie zmiany w przepisach prawnych. Doszły nowe formy ochrony przyrody. Zmieniły się realia środowiskowe a także stosunek do środowiska przyrodniczego. Mam nadzieję, że wydawnictwo to przyczyni się do pogłębienia wiedzy na temat stanu przyrody w naszym powiecie, a książeczka ta pomoże każdemu uzmysłowić sobie jego osobistą odpowiedzialność przed następnymi pokoleniami.
Książkę tę dedykuję Kazimierzowi Wojciechowskiemu „Kacprowi”,
który pomagał mi odkrywać skarby przyrody Ziemi Lubańskiej
i uczył patrzeć tam, gdzie inni nic ciekawego nie widzieli.
Agnieszka Wierzbicka
